ĐIỀU KIỆN CHO SỰ HÌNH THÀNH VÀ NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN

[trung260501]

Nguyên tắc hoạt động của thị trường chứng khoán rất phức tạp, nhưng nhìn chung, nó sẽ hoạt động chủ yếu theo một số nguyên tắc nhất định

1. Nguyên tắc trung gian

Thị trường chứng khoán hoạt động không phải trực tiếp do những người muốn bán hay mua chứng khoán thực hiện mà do người mua giới trung gian thực hiện. Đây là nguyên tắc trung gian cơ bản cho các tổ chức và những hoạt động của thị trường chứng khoán.

Có nguyên tắc trung gian nhằm đảm bảo các loại chứng khoán được giao dịch là chứng khoán thực và thị trường chứng khoán hoạt động lành mạnh, hợp pháp, đều đặn, ngày càng phát triển và bảo vệ lợi ích của người đầu tư. Trong đó có môi giới trung gian và thương gia chứng khoán.

1. Nguyên tắc công khai

Đây là nguyên tắc mà tất cả hoạt động trong thị trường chứng khoán ra mọi người đều được công khai minh bạch như là các loại chứng khoán trên thị trường chứng khoán và tình hình tài chính. Kết quả kinh doanh của công ty có chứng khoán niêm yết trên thị trường chứng khoán, về giá cả hay số lượng từng loại chứng khoán đã được bán hay mua đều được công khai trên thị trường và trên các phương tiện thông tin đại chúng.

1. Nguyên tắc đấu giá

Mọi việc bán hay mua chứng khoán đều phải tuân thủ theo nguyên tắc của đấu giá. Vì vậy không phải lúc nào bạn muốn mua được là sẽ mua được ngay mà nó còn tùy vào các yếu tố khác. Hiện nay đang có 3 hình thức đấu giá cơ bản đó là :

+ Đấu giá tự động : Là hình thức đấu giá qua hệ thống máy tính nối mạng giữa máy chủ và các cơ sở giao dịch với hệ máy và công ty chủ máy khoán thành viên.

+ Đấu giá trực tiếp : Khi các nhà môi giới trực tiếp gặp mặt nhau. Thông qua một trung gian ( chuyên gia chứng khoán tại quầy giao dịch trong sàn ).

+ Đấu giá gián tiếp : Là hình thức các nhà môi giới không trực tiếp gặp mặt nhau.

Điều kiện cho sự hình thành của thị trường chứng khoán

Không phải lúc nào bạn muốn lập thị trường chứng khoán đều được ngay, mà muốn thành lập thị trường chứng khoán và hoạt động một cách hiệu quả thì phải đảm bảo một số những điều kiện nhất định.

1. Điều kiện về mặt pháp lý

Thị trường chứng khoán liên quan đến các vấn đề sở hữu, quan hệ vay mượn và quan hệ kinh tế giữa chủ thể và toàn bộ đời sống kinh tế xã hội. Bởi vì vậy, có rất nhiều văn bản về pháp lí liên quan trực tiếp đến thị trường chứng khoán. Do nhu cầu về vốn cao nên trong giai đoạn đầu của thị trường chứng khoán hoạt động sẽ không có tổ chức nếu không có hệ thống pháp lý điều chỉnh kịp thời. Vì vậy xây dựng hệ thống về pháp lý là điều kiện quan trọng về mặt pháp lý cho thị trường chứng khoán phát triển là tiền đề duy trì được lòng tin và bảo vệ các nhà đầu tư.

Có nhiều loại văn bản pháp lý được gây dựng :

+ Quy định về niêm yết, quỹ đầu tư và giao dịch.

+ Luật/nghị định về lưu giữ chứng khoán.

+ Luật/pháp lệnh nghị định về chứng khoán và thị trường chứng khoán.

Những văn bản gián tiếp tác động đến thị trường chứng khoán :

+ Luật thuế

+ Luật dân sự

+ Luật doanh nghiệp

+ Luật đầu tư

+ Luật thương mại

1. Điều kiện về cổ phần

Đã có nền kinh tế ổn định rồi vấn đề tạo được nguồn hàng cho thị trường. Gắn liền với lĩnh vực này là chương trình cổ phần hóa và việc phát hành trái phiếu công ty cũng như trái phiếu chính phủ.

Để tạo ra môi trường cho cổ phần hóa chúng ta phải xây dựng cơ sở dữ liệu để phân loại ra các doanh nghiệp nhà nước, trên những cơ sở đó quản lý và áp dụng hình thức cổ phần hóa cho từng loại hình. Xử lý vấn đề nợ đã tồn đọng, trên những cơ sở nâng cao tài sản có của doanh nghiệp tạo điều kiện cho quá trình cổ phần. Đánh giá giá trị doanh nghiệp và xây dựng hệ thống kế toán.

1. Điều kiện về kỹ thuật và tổ chức

Để giúp cho hoạt động trên thị trường chứng khoán được diễn ra thuận lợi và hiệu quả thì cần xây dựng một hệ thống giao dịch, hệ thống thông tin, hệ thống thanh toán bù trừ, hệ thống xử lí dữ liệu, lưu giữ chứng khoán với mô hình và mức độ tự động hóa thích hợp để đáp ứng được khối lượng giao dịch ban đầu, mặt khác tính được xu hướng mở rộng của thị trường chứng khoán và khả năng có thể nâng cấp trên những cơ sở có sẵn. Bên cạnh xây dựng cơ sở hạ tầng cho thị trường chứng khoán cần phát triển các tổ chức hoạt động trên thị trường.

+ Các công ty bảo đảm phát hành chứng khoán

+ Các công ty giao dịch chứng khoán cho chính mình

+ Các quỹ đầu tư

+ Các công ty môi giới chứng khoán

+ Tổ chức tư vấn

Xây dựng một hệ thống tiêu chuẩn kế toán quốc tế được áp dụng thống nhất trong tất cả các ngành. Đồng thời phát triển các công ty kiểm toán trong và ngoài nước đáp ứng yêu cầu thẩm định của cả hai phía các tổ chức chứng khoán và các tổ chức về kinh doanh chứng khoán.

1. Điều kiện về con người

Về nhân tố con người đóng vai trò rất quan trọng đối với sự thành công của thị trường chứng khoán. Vì đây là ngành mới, gặp rủi ro cao nên phải có một đội ngũ cán bộ chất lượng, nhanh nhạy, tinh thông nghiệp vụ có tư cách. Vì vậy cần đào tạo cán bộ cho thị trường chứng khoán cần thực hiện trước khi thành lập thị trường chứng khoán khoảng 3 năm các đối tượng cán bộ cần đào tạo.

+ Cán bộ quản lý, điều hành tại sở giao dịch chứng khoán và tại các hệ thống phụ trợ

+ Cán bộ quản lý giám sát thị trường, công tác tại ủy ban chứng khoán

+ Nhân viên kinh doanh chứng khoán tại các công ty kinh doanh chứng khoán.